SAŽETAK

Spiropletizmografska merenja obezbeđuju visokokvalitetnu analizu ventilacije pluća. Proučavanjem pojedinačnog i zbirnog uticaja svake izmerene veličine u proceni obima resekcije pluća, nameće se potreba za adekvatnim sistemom bodovanja. Cilj rada je procena participacije svakog parametra u stratifikaciji nivoa operativnog rizika preko varijantne analize uz konstrukciju adekvatnog sistema bodovanja ventilacionih parametara primenljivog u praksi. Studija je randomiziranog karaktera na uzorku od 210 pacijenata. Svakom od ispitanika smo odredili osnovne spiropletizmografske i antropometrijske parametre. Merenja su sprovedena pomoću metoda forsiranog ekspirijuma, te merenja endobronhijalnog otpora i intratorakalnog gasnog volumena u pletizmografu celog tela. Univarijantnom regresionom analizom kao nezavisni prediktori postoperativnog ishoda značajni su FEV1, VC, Rt, sRt, RV, ITGV, obim resekcije i životna dob. U multivarijantnoj analizi FEV1, Rt, RV, ITGV, obim resekcije i starost pacijenta su kvalifikovani kao validni parametri u konstrukciji sistema bodovanja. Sistem bodovanja je formiran na polaznoj osnovi multiple regresione jednačine, gde su koeficijenti proporcionalnosti parametara (bX) njihove parcijalne varijabilnosti. Y = b0 + bX1Rt + bX2RV + bX3St + bX4FEV1 + bX5ITGV + bX6OR+ ?Xi. (?Xi - greška regresije). Zaključno, ppoFEV1 parametar je najznačajniji uninumerički ventilacioni prognostički faktor u proceni obima resekcije pluća. Spiropletizmografski skor (SP skor) je numerička vrednost zbirnog nivoa operativnog rizika po varijablama na osnovu koje je moguće stratifikovati nivoe rizika u nekoliko kategorija: nema operativnog rizika, nizak rizik, umeren rizik, visok rizik i kontraindikovana operacija.

Ključne reči: Testovi plućne funkcije, pneumonektomija, plućne hirurške procedure

SUMMARY

Spiroplethysmographic measurements permit high quality anaysis of the lung function via many parameters. When researching single and composite influence of each ventilatory value in the estimation of lung resection size, there is a need for suitable scoring system. Objective is comparation of pre and postoperatively measured ventilatory parameters with evaluation of their prognostic effect. Also, estimation of each value participation in stratification of operative risk using variant analysis and construction of appropriate scoring system of ventilatory parameters applicable in clinical practice. The study was randomised, with the final number of 210 individuals. Each patient was evaluated by providing basic lung function parameters and elementary antropometric data. Measurements were maintained with the method of forced expiratory flow and measuring of endobronchial resistance with whole bodyplethismography. Univariant regression analysis pointed out FEV1, VC, Rt, sRt, RV, ITGV, resection size and age as an indipendent prognostic parameters. In multivariant regression analysis, FEV1, Rt, RV, ITGV, resection size and age were qualified as valid parameters in the construction of scoring system. Scoring system was formed on the basis of multiple regression equation, where proportionality ratio of parameters (bX) profess their partial variability. Y = b0 + bX1Rt + bX2RV + bX3St + bX4FEV1 + bX5ITGV + bX6OR+ ?Xi. (?Xi - regression error). Conclusion is that ppoFEV1 variable is the most important uninumeric ventilatory prognostic parameter in the estimation of lung resection size. Spiropletismographic score (SP score) is the numerical value of cumulative operative risk level counted by prognostic variables. On the basis of this final valuation, it is possible to rank risk level in a several categories: no operative risk, low risk, medium risk, high risk and contraindicated operation.

Key words: Respiratory function tests, pneumonectomy, pulmonary surgical procedures

Ass. dr sc med. Ivan Kopitović
Centar za patofiziologiju disanja, Klinika za urgentnu pulmologiju, Institut za plućne bolesti Vojvodine, Sremska Kamenica